SOC, czyli Security Operations Center, to zespół lub usługa, która działa jako centrum dowodzenia dla działań związanych z cyberbezpieczeństwem w firmie.
Wyobraź sobie ekipę specjalistów, która dzień i noc monitoruje systemy, serwery, aplikacje czy strony internetowe, by wykrywać i neutralizować zagrożenia zanim staną się problemem. SOC to nie tylko reakcja na incydenty, ale też ciągłe analizowanie potencjalnych ryzyk, zabezpieczanie słabych punktów i nadążanie za coraz sprytniejszymi cyberprzestępcami. To właśnie dzięki nim organizacje mogą spać spokojniej, mając pewność, że ich dane i systemy są pod czujnym okiem ekspertów.
Zobacz także: Praca grupowa w Microsoft 365 – jak wykorzystać ją w firmie?
Usługa SOC – jakie są jej najważniejsze cechy?
Mówiąc bardziej precyzyjnie, SOC to centralna jednostka lub usługa odpowiedzialna za ochronę organizacji przed zagrożeniami cybernetycznymi. Można ją scharakteryzować w kilku punktach:
- SOC monitoruje, wykrywa, zapobiega i reaguje na ataki w czasie rzeczywistym,
- Stale nadzoruje nie tylko systemy, ale też aplikacje i dane,
- Proaktywnie eliminuje luki w zabezpieczeniach i reaguje na incydenty,
- Działa 24/7, więc to całodobowa ochrona dla firmy,
- Może działać wewnętrznie lub być zlecony na zewnątrz.
Jak więc widzisz, SOC jest „strażnikiem” Twojej firmy. To ludzie i narzędzia, które non-stop pilnują, czy ktoś nie próbuje włamać się do Twoich systemów albo ukraść danych. Jeśli zauważą coś podejrzanego, od razu działają, żeby to zatrzymać.
To jak ochroniarz, tylko w świecie cyfrowym.
Jakie funkcje ma SOC?
Wśród licznych funkcji SOC, można wymienić cztery kluczowe możliwości, które pomagają chronić firmę. Są to:
Monitorowanie
SOC nieustannie śledzi aktywność sieci i systemów w czasie rzeczywistym. Szuka nietypowych zachowań, które mogą wskazywać na potencjalne zagrożenia. Monitorowane jest praktycznie wszystko: od środowiska lokalnego, przez chmurę, aplikacje, aż po urządzenia i sieć. Dzieje się to cały czas – a więc 24/7.
Wykrywanie zagrożeń
SOC analizuje dane zebrane z różnych źródeł, takich jak firewalle, systemy antywirusowe czy urządzenia sieciowe, aby identyfikować ataki lub podejrzane aktywności.
Reagowanie na incydenty
Gdy wykryje zagrożenie, SOC natychmiast podejmuje działania, aby zneutralizować atak, ograniczyć jego skutki i przywrócić normalne funkcjonowanie systemów. Dzieje się to tak, aby nie zakłócić normalnej pracy w firmie. SOC może np. odizolować zainfekowane aplikacje lub usunąć zainfekowane pliki. Ale to nie wszystko, bo ta usługa odpowiada też za przywrócenie firmy do pierwotnego stanu (np. przez odzyskanie danych z kopii zapasowych).
Zapobieganie i ulepszanie
Zadaniem SOC jest zapobieganie przyszłym zagrożeniom. W związku z tym zespół analizuje przyczyny incydentów i wdraża dodatkowe środki ochrony, takie jak aktualizacje zabezpieczeń czy nowe procedury bezpieczeństwa.
Czym SOC różni się od zwykłego działu IT?
SOC i dział IT różnią się przede wszystkim celami i zakresem działań. Dział IT dba o to, żeby wszystko działało – komputery, sieci, drukarki, systemy. To oni instalują, naprawiają i utrzymują infrastrukturę techniczną. SOC natomiast skupia się wyłącznie na bezpieczeństwie – ich zadaniem jest wykrywanie, monitorowanie i reagowanie na cyberzagrożenia. Można powiedzieć, że dział IT to „mechanicy”, którzy dbają, żeby maszyna działała, a SOC to „ochrona”, która pilnuje, żeby nikt jej nie zepsuł ani nie ukradł danych.
Kiedy skorzystać z usługi SOC?
Usługa SOC jest idealna dla tych firm, które oczekują zaawansowanej ochrony dla swojego środowiska IT. Takich, które chcą mieć pewność, że ktoś nieustannie sprawuje kontrolę nad IT firmy i jest w stanie wykryć cyberatak praktycznie w momencie jego wystąpienia. I przede wszystkim, podjąć natychmiastowe działania, aby ograniczyć szkody.
Jakie firmy najczęściej korzystają z SOC?
Firmy, które korzystają z usług SOC, zazwyczaj charakteryzują się kilkoma cechami:
- Średnie i duże firmy
Najczęściej takie firmy mają 50 stanowisk komputerowych lub więcej. Ze względu na swoją skalę operacyjną, złożoną infrastrukturę IT i wiele punktów dostępu, są szczególnie narażone na ataki. Dlatego zauważają potrzebę większej ochrony – a taką daje Security Operations Center.
- Duża ilość urządzeń i aplikacji
Usługa sprawdza się także w firmach o złożonym systemie IT. Jeśli organizacja posiada dużo aplikacji biznesowych, chmurę, serwery, a zwłaszcza jeśli korzysta z bardziej zaawansowanych technologii, to może skorzystać na SOC.
- Wiele oddziałów lub praca zdalna
Firmy z wieloma oddziałami, których pracownicy łączą się do firmowych zasobów z różnych lokalizacji, potrzebują solidnej ochrony przed zagrożeniami. To samo dotyczy pracy zdalnej. I właśnie dlatego w takich firmach sprawdzi się SOC.
- Podlegają pod regulacje prawne IT
Kwestie cyberbezpieczeństwa są regulowane na szczeblu państwowym i europejskim. Pojawiają się liczne wymogi prawne, takie jak RODO czy NIS2. Firmy muszą sprostać tym wymaganiom – a niektóre mówią wprost o obowiązku monitorowania i reagowania na incydenty. Taki obowiązek pomaga spełnić SOC.
Nie musisz korzystać z SOC, żeby dbać o bezpieczeństwo IT
Faktem jest, że korzystanie z usługi wiąże się z pewnymi kosztami, na które nie każda firma może sobie pozwolić. Z drugiej strony, każda, nawet najmniejsza firma jest równie mocno narażona na cyberatak – a przecież nie musi korzystać z tej usługi, żeby się zabezpieczyć. Co więc zrobić, żeby zadbać o cyberbezpieczeństwo?
Jeśli masz mniejszą firmę, zadbaj o następujące rzeczy:
- Kopię zapasową danych – która zabezpieczy Cię na wypadek ich utraty,
- Dwustopniowa autentykacja (MFA) – czyli dodatkowy etap logowania do poczty, systemów i aplikacji, dzięki czemu niepowołana osoba nie dostanie się do Twoich kont,
- Menedżer haseł – który ograniczy ryzyko, że Ty lub Twoi pracownicy korzystacie z jednego hasła, do wszystkich kont i zapisujecie je w niebezpiecznych miejscach,
- Szyfrowanie danych – co powoduje, że niepowołana osoba nie wejdzie w posiadanie poufnych informacji i plików,
- Oprogramowanie antywirusowe i firewall – czyli zabezpieczenia przed zainfekowaniem systemu,
- Zarządzanie dostępem – które ogranicza ryzyko wycieku danych i powoduje, że Twoi pracownicy mają dostęp tylko do tych danych, które są im niezbędne do pracy,
- Zabezpieczenie sieci Wi-Fi – czyli zabezpieczenie pierwszej linii obrony przed wieloma rodzajami cyberzagrożeń.
Security Operations Center to centrum dowodzenia, które monitoruje, wykrywa i reaguje na zagrożenia cybernetyczne w firmie. Zespół SOC działa 24/7, analizując dane, zabezpieczając systemy i zapobiegając atakom. Choć usługa SOC jest idealna dla średnich i dużych firm, istnieją alternatywne, tańsze rozwiązania, takie jak menedżery haseł, dwustopniowa autentykacja czy oprogramowanie antywirusowe, które także mogą skutecznie chronić mniejsze firmy przed zagrożeniami.